İstanbul’un göz alıcı güzellikteki adalarından biri olan Büyükada’nın en yüksek tepesinde, tarihi ve dini öneme sahip bir yapı olan Aya Yorgi Rum Manastırı (Agios Georgios Rum Ortodoks Manastırı) yer almaktadır. Halk arasında “Aya Yorgi” olarak bilinen bu manastır, hem adanın hem de İstanbul’un en özel mekanlarından biridir.
Tarihi Kökeni
Aya Yorgi Manastırı’nın tarihi oldukça eskiye dayanmaktadır. Bu manastırın temeli, M.S. 3. yüzyılda yaşamış olan Aziz Georgios’a dayandırılmaktadır. Aziz Georgios, Roma İmparatorluğu döneminde yaşamış bir subaydı ve Hristiyanlık inancını benimsemişti. Putperestler tarafından şehit edilen Aziz Georgios’un mezarının Filistin’de olduğuna inanılır.
Manastırın inşası ise M.S. 963 yılına kadar uzanmaktadır. Bu dönemde Bizans İmparatoru Nikiforos Fokas tarafından yaptırılan manastır, Rum Ortodoks Kilisesi’nin önemli bir dini merkezi olarak hizmet vermiştir. Tarihsel olarak, bu manastırın çeşitli dönemlerde Bizans İmparatorları ve yerel cemaatler tarafından desteklendiği bilinmektedir.
Manastırın Tarihi Belgelerdeki Yeri
Aya Yorgi Manastırı, Bizans İmparatoru Manuil Komninos’un 1158 tarihli altın mühürlü fermanında adı geçen manastırlardan biridir. Ayrıca 19. yüzyıl tarihçisi Manuil Gedeon’a göre, manastırın adı Büyükada’daki Aya Yorgi Kudunas (Çıngırakçı) Manastırı olarak geçmektedir. Bu, manastırın tarih boyunca farklı isimlerle anılmasının bir örneğidir.
Aya Yorgi Rum Manastırı, İstanbul’un zengin tarihine ve kültürel mirasına ışık tutan önemli bir dini ve tarihi simge olarak ayakta durmaktadır. Aynı zamanda Büyükada’nın en yüksek tepesinde bulunması, manastıra tırmanan ziyaretçilere muhteşem bir manzara sunmaktadır. Manastır, doğa ile tarihin mükemmel bir birleşimini temsil eder ve İstanbul’da gezilecek en özel yerlerden biridir.
Manastırın Mucizevi İkonası
Aya Yorgi Manastırı’nın en önemli özelliklerinden biri, mucizevi bir ikonaya sahip olmasıdır. İstanbul’daki İmparatoriçe İrini’nin Kadınlar Manastırı tarafından hediye edilen bu ikona, manastırın kutsal eşyaları arasında özel bir yere sahiptir. İkonanın ne zaman ve nasıl bu manastıra hediye edildiğine dair kesin bilgiler bulunmasa da, manastırın tarih boyunca dini değeri yüksek objeleri koruma görevini üstlendiği bilinmektedir.
